Hoe pak ik in mijn virus in tulp aan?

Het gemiddelde viruspercentage in tulp is helaas flink gestegen. Goed assortimentsbeheer, tijdig starten met selectie en een dynamisch spuitschema (met kortere intervallen bij warmer weer met veel zon) is van groot belang om het virus goed onder controle te houden. Een bekend gezegde is “Maart roert zijn staart”. Dat zien we deze week ook waarbij temperaturen binnen een week van amper 8 °C naar verwachting oplopen tot boven de 16 °C. 

In maart weet je nooit wanneer de lente definitief doorbreekt met warmere temperaturen. Door de warmte boost worden de bladluizen actief. Start daarom binnenkort met de gewasbescherming tegen virus. Al blijft het weer wisselvallig, het is verstandig om ook gelijk de basisbespuiting met bijvoorbeeld Solofol tegen Botrytis mee te nemen.   

De bloembollenteelt ondervindt jaarlijks veel schade door virussen. Vooral Tulpenmozaïekvirus (TBV) dat door bladluizen wordt overgedragen blijft moeilijk onder controle te houden. De eerst-vliegende bladluizen leveren al een groot risico op voor TBV-verspreiding. Vroegtijdige selectie en inzet van insecticiden blijft noodzakelijk om de kwaliteit van de bloembollen te waarborgen.

De basis is gezond uitgangsmateriaal. Partijen met >1,5% virus zijn moeilijk te onderhouden en kosten veel tijd. Soms kan het beter zijn om vanuit afbroei weer opnieuw te starten met een nieuwe partij of definitief afscheid te nemen. Op het veld begint de basis bij een goede selectie. Dat begint bij veel cultivars met vroege selectie op het blad. Elke virusplant die wordt verwijderd of doodgespoten is immers geen bron meer voor verdere verspreiding! Op heldere dagen met temperaturen vanaf 13 °C worden de luizen actief. De inzet van insecticiden is naast een goede selectie nodig om het virus te beheersen. Met Karate Zeon legt u de basis voor een goede virusbeheersing.

Werken virusmiddelen nog wel?
Karate Zeon is een synthetische Pyrethroïde op basis van de actieve stof lambda-cyhalothrin. Het is het meest gebruiks-, gewas- en kosten vriendelijke middel van de groep Pyrethroïden en is zeer efficiënt tegen virusoverdracht, vanwege de drievoudige werking. Karate Zeon heeft namelijk een directe contactwerking, heeft een werking door opname en een afstotende werking dat ook wel 'repellent werking' wordt genoemd. Een nadeel van de Pyrethroïden is de (lengte) werking die bij warme dagen (vooral boven de 20 °C) met veel instraling versnelt afneemt.

In onderstaande grafiek staat het gemiddelde % virusreductie over 11 doorspuitproeven weergegeven.

Uit bovenstaande resultaten blijkt dat Karate Zeon minstens zo effectief is als andere Pyrethroïden. 

Bij deze gemiddelde cijfers moeten we wel de kanttekening plaatsen dat de variatie per jaar vrij groot is. Het ene jaar werken Pyrethroïden voor slechts 20% terwijl een ander jaar het effect boven de 80% kan zijn. Weersomstandigheden en luizendruk spelen dan een belangrijke rol hierin. Dat zagen we ook duidelijk terug in 2022 waar we te maken hadden met het meest zonnige seizoen ooit, wat dus leidde tot hoge viruscijfers.

Karate Zeon of Ninja is dus zeer effectief in beperking van virusoverdracht, heeft van de Pyrethroïden het beste rendement / kosten verhouding, is zacht voor het gewas door formulering op basis van unieke capsule suspensie en is uitstekend mengbaar met o.a. middelen voor de vuurbestrijding.

Optimale spuitstrategie tegen virus
Gezien de variatie van de werking van een wekelijks Pyrethroïden schema is het noodzakelijk om extra middelen toe te voegen voor een betrouwbaarder en beter resultaat. Uit het oogpunt van resistentiemanagement is het verstandig om verschillende middelen met verschillende werkingsmechanismen toe te voegen en af te wisselen. Hiervoor kunnen middelen als bijvoorbeeld Afinto, Pediment en middelen van de groep van de neonicotinoïden worden ingezet. Pediment werkt snel en krachtig, maar heeft als nadeel dat het middel niet tegen alle luizen werkt en de duurwerking relatief korter is. Afinto heeft een uitstekende werking tegen alle luizensoorten, werkt snel tegen virusoverdracht, heeft een goede lengtewerking en temperatuur en zon hebben relatief weinig invloed op de werking.   

Advies 
1) Start zo vroeg mogelijk met de selectie. Verwijder het blad van de virus plant en spuit de plant dood.  
2) Start de gewasbescherming met de basis: een wekelijkse toepassing met Karate Zeon of Ninja en spuit rond de bloei middelen op basis van esfenvaleraat.
3) Voeg afwisselend middelen toe, zoals Afinto, Pediment en uit de groep van de Neonicotinoïden.
4) Spuit indien mogelijk altijd in het begin van de avond of in de ochtend. Dit is vooral noodzakelijk bij wat warmer weer met veel zon.
5) Verklein het interval naar 5 dagen bij warmer weer met veel instraling.
6) Blijf doorspuiten tot het gewas meer dan 90% is afgestorven.
7) Wees er ook van bewust dat er virusoverdracht kan plaatsvinden vanuit de gekopte bloemen. Als deze in het pad of kopeind worden gestort kan dit onbespoten een risico vormen. 
8) Het spuiten van minerale olie kan ook een optie zijn. Dit kan de selectie visueel wel wat bemoeilijken, dus hier dient rekening mee worden gehouden. Dit kan door de olie bijvoorbeeld in te zetten na de bloei als de meeste selectierondjes er wel op zitten. De werking van minerale olie is in het algemeen goed. Een ander nadeel naast het residu kan o.a. de mogelijke opbrengstderving zijn.