Donker en vochtig weer, pas op voor roest

Gewasbescherming

24.02.2022

In deze donkere maanden met vooral vochtige omstandigheden ontstaan er meer problemen met roest in onze gewassen. Roest kan het hele jaar door voorkomen, maar treedt vooral op bij vochtig weer en kan ernstige gevolgen hebben voor de kwaliteit van je gewas.

Er zijn verschillende soorten roesten en ze zijn veelal sterk gespecialiseerd. Veel gewassen hebben dus hun “eigen” roest. Zo heeft bijvoorbeeld chrysant te maken met Japanse roest (Puccinia horiana), rozen met rozenroest (Phragmidium mucronatum) en Hypericum met Melampsora hypericorum. Roesten behoren tot de parasiterende schimmelziekten. Doordat roest op een gastheer parasiteert en zich met de inhoud van levende plantencellen voedt, veroorzaakt dit bladval en bij een ernstige aantasting kan zelfs de plant afsterven..

Symptomen
De eerste symptomen van een roestaantasting zijn kleine, lichte vlekjes. Op deze plekken worden later de sporen gevormd, vooral aan de onderzijde van het blad. De roest sporen kunnen geel, oranje, roestkleurig of bruin van kleur zijn. Bij een zware aantasting raken bladeren misvormd of verwelken ze zelfs. Als de planten in een jong stadium worden aangetast blijven ze veelal achter in groei en dit leidt tot kwaliteitsverlies van bloemen en planten.

Wat kan ik doen om roest voor te blijven?
Als je meer inzichten hebt hoe een schimmel zich ontwikkelt, kan er mogelijk ook rekening mee gehouden worden in de sturing van het klimaat voor de teelten onder glas om verdere verspreiding en/of aantasting te voorkomen. Roest treedt op wanneer de bladeren nat worden als gevolg van regen, dauw of kunstmatige beregening, met name ’s nachts wanneer het gewas slechts langzaam opdroogt. Roesten hebben vaak verschillende type sporen om hun levenscyclus te voltooien, dit kunnen wel vijf verschillende type sporen zijn. In het geval van Japanse roest (chrysant) hebben we te maken met twee typen sporen namelijk, teliosporen en basidiosporen. Kieming van teliosporen en vrijkomen van basidiosporen vindt plaats bij temperaturen tussen 4 en 23°C. Bij de optimum temperatuur van 17°C komen de basidiopsporen al vrij binnen drie uur en deze kunnen de plant onder gunstige omstandigheden (17-23°C) al weer binnen twee uur infecteren. Kortom een bladnat periode van vijf uur is al voldoende voor een infectie. Voor de meeste soorten roest wordt de cyclus het snelst doorlopen onder koele omstandigheden. Verspreiding van de sporen kan geschieden door wind maar ook door opspattend water.

Doordat roesten een snelle verspreiding kennen als de omstandigheden gunstig zijn, is het belangrijk om in eerste instantie een aantasting te voorkomen. Dit kan door een aantal preventieve maatregelen:

• Zorg dat de planten een goede groeibalans hebben en voldoende plantenvoeding tot hun beschikking hebben, waardoor ze sterk en weerbaar groeien.
• Zorg voor een goed en stabiel kasklimaat.
• Kies, indien mogelijk, voor minder gevoelige rassen.
• Vermijd hoge luchtvochtigheden en periodes waarin het blad lang nat is. Houd hier dus rekening mee bij het bovendoor watergeven en op welk tijdstip van de dag dit gedaan wordt.

Voorkomen is tenslotte nog steeds beter dan genezen!

Indien er dan toch een aantasting van roest plaatsvindt, dient er in een zo vroeg mogelijk stadium ingegrepen te worden met gewasbeschermingsmiddelen om de ziekte snel onder controle te krijgen.
Het is belangrijk dat er goed afgewisseld wordt met de beschikbare gewasbeschermingsmiddelen om resistentie te voorkomen.
Zo zie je bijvoorbeeld dat dat een product als Ortiva in groep 11 valt. Het is dan niet aan te raden om na 1-2 bespuitingen met Ortiva vervolgens met Alibi Flora te gaan spuiten, aangezien ze beiden dezelfde chemsiche groep 11 hebben. Er is dan dus niet echt sprake van afwisselen. In dit geval zou Ortiva afwisselen met Topaz (groep 3) een betere keuze zijn.
Daarnaast kan het unieke product Inssimo ook een enorme bijdrage leveren in de strijd tegen roest. Inssimo is het eerste geregistreerde product dat de natuurlijke afweer van de plant activeert. Door een preventieve toepassing van Inssimo reageert de plant met het opbouwen van een enorme hoeveelheid antistoffen die in staat zijn om de celwanden van roest af te breken. Hierdoor krijgt Japanse roest geen kans om de plant te infecteren. Inssimo valt onder een aparte chemische groep en past hierdoor perfect in een goed afwisselschema.