Poten

Advies bestrijding van Rhizoctonia, zilverschurft en zwarte spikkel tijdens het poten

Ons advies

Kies voor zekere werking rijenbehandeling tegen oa Rhizoctonia, zilverschurft en zwarte spikkel in aardappelen

Al jaren wordt in de rijenbehandeling tegen o.a. Rhizoctonia in de (poot)aardappelteelt gebruik gemaakt van Amistar. Jaarlijks wordt praktijkonderzoek gedaan naar de werking en gewasveiligheid om u als teler te blijven voorzien van het beste advies. In 2018 en 2019 hebben pootgoedtelers, op vraag van Syngenta, de werking (Rhizoctonia en andere ziekten) en nevenaspecten (bijv. opkomst, aantal stengels, conservering van moederknollen) van Amistar 3 l/ha vergeleken met een in 2018 gelanceerd product voor de rijenbehandeling, referentie A 0,8 l/ha. Ook is er in 2018 door Wageningen University & Research in Lelystad (voorheen PPO) onderzoek gedaan naar de effectiviteit van beide producten en zijn er mengproeven uitgevoerd in combinatie met APP. De resultaten en conclusies van al deze aspecten lichten we hieronder toe. Meer informatie in bijgaande folder
Samenvattend kunnen we zeggen:

  • Als het om Rhizoctonia gaat is de werking van Amistar zeer robuust en in enkele gevallen iets beter dan de referentie.
  • Rondom de werking op zwarte spikkel zijn er zeer grote verschillen. In alle getoetste doseringen laat Amistar een goede werking zien, terwijl de referentie geen tot nauwelijks werking vertoont.
  • Op allerlei neveneffecten zoals de vertering van moederknollen, opkomst van het gewas en mengbaarheid met APP zijn de beide middelen gelijkwaardig.

Conclusie en advies op basis van tweejarig praktijonderzoek Rhizoctonia bestrijding in aardappelen

Op basis van twee jaar praktijkproeven, door pootgoedtelers op 14 praktijkpercelen, waarbij Amistar 3 l/ha is vergeleken met referentie A. 0,8 l/ha, kunnen we stellen dat Amistar een goede opbrengst geeft (gemiddeld 350 kg/ha meer). Ook geeft Amistar een iets betere Rhizoctoniawerking en blankere knollen. Dit laatste heeft ook te maken met de veel betere werking van Amistar op zwarte spikkel. Naar alle neveneffecten kijkend (opkomst, aantal stengels, moederknollen) kunnen we stellen dat beide middelen gelijk zijn. Gezien de goede effectiviteit en meeropbrengst (o.a. door minder uitval als gevolg van Rhizoctonia) blijft het advies voor een goede rijenbehandeling in (poot)aardappelen in 2020 dus ongewijzigd: Amistar 3 l/ha.

We hebben ook een korte video gemaakt over mengbaarheid met APP  (Zie onderaan de pagina) of klik hier.

Rhizoctonia-bestrijding

Een rijenbehandeling wordt uitgevoerd om een goede, effectieve bestrijding van o.a. Rhizoctonia te verkrijgen.
Dit is het belangrijkste. Daarom beginnen we met deze resultaten.
In de grafiek hieronder ziet u de Rhioctonia-index van de praktijkpercelen uit 2018 en 2019, met daarnaast het gemiddelde van alle 14 telers. Bij het bepalen van de Rhizoctonia-index, gemiddeld over alle proeven, scoort onbehandeld een 10,5 dus een behoorlijke aantasting. De referentie heeft een cijfer van 4,2 terwijl Amistar op 3,7 zit en dus iets minder door Rhizoctonia is aangetast.

Rhizoctonia index werking Amistar op Rhizoctonia vergeleken met Ref A

Grafiek: Effectiviteit op Rhizoctonia - Rhizoctonia-index gemeten in praktijkpercelen

Werking op zwarte spikkel 

Begin 2018 is in Lelystad (Wageningen University & Research) in een vergelijking de werking van Amistar en het referentiemiddel bepaald op Rhizoctonia solani en op zwarte spikkel (Colletotrichum coccodes). Dit onderzoek is uitgevoerd op petrischalen, waarbij is gekeken naar de groei van de schimmel als deze wordt blootgesteld aan de werkzame stoffen azoxystrobine (Amistar) en fluxapyroxad (referentie A.).

De resultaten van dit onderzoek waren duidelijk en zijn in lijn met de resultaten die in de veldproeven zijn gevonden:

Rhizoctonia: Amistar geeft een goede werking, die beter is dan die van de referentie
Zwarte spikkel: Amistar geeft in alle getoetste doseringen een prima werking (de schimmel vertoont nauwelijks groei), terwijl de referentie nagenoeg geen werking laat zien.

Myceliumgroei zwarte spikkel

Afbeelding: Myceliumgroei zwarte spikkel/Colletotrichum coccodes

Schilkwaliteit

Uiteindelijk zien telers dit resultaat weer terug in de veldproeven, bijvoorbeeld in de proef in Den Andel, op het ras Festien. Amistar geeft hier een mooiere blanke knol.

Amistar mooiste schilkwaliteit

Amistar: het fungicide voor de mooiste knol, ter bestrijding van Rhizoctonia, zilverschurft en zwarte spikkel

Zoals hierboven uiteengezet is Amistar een fungicide met een brede werking. Eerder onderzoek laat naast de uitstekende werking op Rhizoctonia (figuur 1),  ook een goede werking zien op zilverschurft (figuur 2) en zwarte spikkel. Met name zilverschurft is in toenemende mate een kwaliteitsprobleem in zowel pootaardappelen als tafelaardappelen.

  • Pootgoed ondergaat in de periode vanaf de boerderij tot aan de bestemming nogal wat temperatuurschommelingen. In deze periode kan latent (niet zichtbaar) aanwezige zilverschurft zich explosief ontwikkelen met als gevolg afkeuring als de partij aardappelen op bestemming is.
  • In tafel-aardappelen (waar het uiterlijk van de knol van groot belang is) zien we vaak dat Amistar naast de bestrijding van Rhizoctonia en zilverschurft ook andere zogenaamde zwartschimmels bestrijdt wat de kleur van de knol ten goede komt.
Resultaten Rhizoctionia en zilverschurftbestrijding met Amistar

Opkomst van het gewas

Als teler wilt u graag een mooie gelijke en snelle opkomst van uw gewas. Moderne technieken maken het mogelijk makkelijk en nauwkeurig te bepalen hoe de opkomst verloopt. Van de praktijkpercelen zijn dronebeelden gemaakt rondom opkomst. Door computergestuurd in deze beelden alleen groen blad weer te laten geven als zwart en dan daarbij het % zwart automatisch te bepalen, kan een exact percentage opkomst worden bepaald. Onderstaand ziet u de foto van het praktijkperceel in Westernieland in het ras Arizona op 4 juni. Zoals u aan het beeld en de cijfers kunt zien zijn er geen verschillen.

 

Verschil in opkomst bij diverse Rhizoctoniamiddelen
Opkomstgemiddelde Rhizoctoniaproeven

Opkomst - Gemiddelde % groen oppervlak van zes praktijkproeven 2019

In alle proeven die in 2019 zijn uitgevoerd zijn deze dronemetingen gedaan. Het gemiddelde van deze zes praktijkpercelen laat zien dat er geen verschillen zijn qua opkomstsnelheid tussen onbehandeld, Amistar en de referentie.

Opbrengst aantal knollen en netto opbrengsten over 14 praktijkproeven Rhizoctonia 2018-2019

Opbrengst en aantal stengels

Na de loofdoding is in alle praktijkpercelen het aantal stengels per 10 strekkende meter geteld en is de opbrengst en uiteraard de maatsortering bepaald. Hoewel niet betrouwbaar verschillend, is het opvallend dan in zowel 2018 als ook in 2019 Amistar gemiddeld de meeste stengels geeft. Mogelijk is dit, naast de goede werking, een van de redenen van een iets hogere opbrengst. Zowel in het aantal knollen in de maat 28-60 als in de totale netto opbrengst van deze maatsortering.

conservering moederknollen onderzocht met onbehandeld Amistar en ref A

Conservering moederknollen - Proef SPNA Kollumerwaard 2019

Over moederknollen is altijd veel te doen, want ze vertragen de oogstwerkzaamheden en zijn een risico voor de verspreiding van bacterieziekten. De proefboerderij “Kollumerwaard” heeft in 2019 een proef in het ras Spunta aangelegd om de invloed van middelen tegen Rhizoctonia op moederknollen te onderzoeken. Hierbij is gekeken naar Amistar en de referentie toegepast als rijenbehandeling. Vanaf 29 juli is er beoordeeld op het afsterven van de moederknollen. Op basis van de resultaten (zie grafiek) kunnen we stellen dat Rhizoctoniamiddelen nauwelijks invloed hebben en er rondom het overblijven van moederknollen geen verschil zit tussen Amistar en de referentie A. Hierbij is 10 geen slijtage en 1 niet traceerbaar