De anti-resistentiestrategie tegen Phytophthora werkt
Het aantal in Denemarken goedgekeurde middelen om de aardappelziekte te bestrijden is zeer beperkt. Slechts 4 preventieve werkzame stoffen zijn goedgekeurd: mandipropamid, fluazinam, oxathiapiprolin en propamocarb. Belangrijke stoffen zoals cyazofamide of fluopicolide zijn niet meer goedgekeurd of helemaal niet goedgekeurd.
Het gevolg van dit gebrek aan diversiteit in oplossingen tegen de aardappelziekte is een verhoogd risico op de ontwikkeling van resistenties. Dit risico is in de praktijk bevestigd door de sporadische verschijning (3 monsters) van de eerste stammen die resistent zijn tegen CAA's (de familie van mandipropamid) in 2021. De verspreiding van deze resistente stammen ging door in 2022 en maakt het noodzakelijk strikte maatregelen te nemen voor het seizoen 2023. Dit om de opkomst van deze stammen te bestrijden en problemen in de praktijk te voorkomen door het systematisch mengen van alle actieve stoffen die op de markt zijn.
Wat was het advies in 2023?
Het gezamenlijke advies van alle spelers in de sector (aardappelindustrie, adviseurs en officiële instituten) voor het gebruik van de weinige resterende stoffen in 2023 was als volgt:
- Altijd ten minste 2 actieve stoffen combineren
- Altijd de volledige doseringen gebruiken
- Zoveel mogelijk afwisselen
- Alle beschikbare werkzame stoffen gebruiken
De specifieke aanbevelingen voor het gebruik van de resterende stoffen in 2023 waren: fluazinam (10x), oxathiapiprolin (2x), mandipropamid (3x), propamocarb+cymoxanil (2x), en cymoxanil (6x). Hoewel dit advies zeker niet ideaal was, gezien het beperkte aantal toegelaten werkzame stoffen in Denemarken, werd het beschouwd als "de minst slechte oplossing".
Mengen en afwisselen heeft geholpen om de druk van resistente stammen te verminderen.
De uitleg voor de verminderde problemen met Phytophthora in Denemarken ondanks de grote druk in het seizoen 2023 kan worden toegeschreven aan de succesvolle implementatie van de anti-resistentiestrategie, met name het mengen en afwisselen van werkzame stoffen. Deze strategie heeft de aanwezigheid van resistente stammen EU_43 aanzienlijk verminderd, van 65% in 2022 naar 23% in één jaar, zoals te zien is in het blauw-groene deel van de bijgevoegde grafiek. Bovendien hebben de nog aanwezige resistente stammen geen problemen meer veroorzaakt in de praktijkpercelen, dankzij de combinaties van actieve stoffen die zijn ingezet.
Hoe ziet de toekomst eruit?
De strategie van mengen en afwisselen die in 2023 is ingezet en effectief is bewezen, zal in hoofdlijnen worden voortgezet in 2024, aangezien er geen nieuwe actieve stoffen worden verwacht in Denemarken. Er zullen echter enkele kleine aanpassingen worden gemaakt door het consortium van verschillende spelers in de sector, waaronder de aardappelindustrie, adviseurs en officiële instituten.
De basisprincipes van de strategie blijven ongewijzigd:
- Altijd ten minste 2 actieve stoffen combineren
- Zoveel mogelijk afwisselen
- Alle beschikbare werkingsmechanismen gebruiken
De aanpassingen voor 2024 omvatten:
- De mogelijkheid om tot 5 keer mandipropamid (in menging) per seizoen te gebruiken, in plaats van 3 keer
- Bij opeenvolgende toepassingen van mengsels, gebruik maken van minimaal 3 actieve stoffen
- Een lichte dosisverlaging (naar 80% van de etiketdosering) van productcombinaties is mogelijk in perioden met zeer lage Phytophthoradruk
Wil je meer weten over de aanpak in Nederland? Klik hier